Manastir Manasija
Manastir Manasija se nalazi nekoliko kilometra udaljen od Despotovca. Put do manastira je asfaltan i dobar, na izlazu iz grada prelazi se most preko reke Resave i posle par kilometara se stiže do manastira. Manastir je opasan zidinama koje su obnovljene, su kulama na vrhu. Ovo je jedan od bolje očuvanih manastira koji se konstantno obnavlja. Već nekoliko godina se kod manastira, krajem avgusta organizuje viteški festival JUST OUT, vise o tome možete naći na www.justout.rs. On je zadužbina despota Stefana Lazarevića, sina kneza Lazara koji ga je nasledio na prestolu. Građen je od 1407. do 1418. godine i u njemu je bila smeštena čuvena Resavska prepisivačka škola. 2006. godine u manastiru je pronađen grob za koji postoje nagađana je to grob Stefana Lazarevića. Međutim ne zna se tačno da li su to ostaci Stefana Lazarevića ili njegovog brata Vuka jer je DNK analiza potvrdila najbliže srodstvo sa knezom Lazarom. Do tada se verovalo da je Stefan sahranjen u manastiru Koporin kod Velike Plane. Više o manasiji možete naći na www.manasija.rs.
Manasija je zadužbina despota Stefana Lazarevića, starijeg sina kneza Lazara i kneginje Milice. Manastir je zidao od 1407. godine do 1418. godine. Opasan je ogromnim zidinama sa 11 kula koje su imale ulogu da ga štite. Manastir postaje kulturni centar Despotovine i u njemu je organizovana čuvena Resavska prepisivačka škola. U njoj su prepisivana dela, prevođena i sama je bila izvor mnogih pisanih dela. Sam despot Stefan Lazarević je bio pisac i njegovo najpoznatije delo je Slovo ljubve. Ovaj manastir je bio centar škole a slične aktivnosti su se organizovale i u drugim manastirima po despotovini. Taj njihov rad se nastavio i kasnije, kroz ceo XV i XVI vek. Kako despot Stefana Lazarević nije imao dece, njega nasleđuje Đurađ Brankoić a posle njegove smrti 1456. godine, manastir podpada pod tursku vlast. Više puta je paljen i rušen a ponovo se vraća pod srpsku vlast za vreme kneza Miloša, kada kreće njegova obnova. Od 1954. godine je postao ženski manastir i tada kreću prvi značajniji istraživački i restauratorski radovi. Konak za monahinje je sagrađen 1977. godine. Tokom arheoloških istraživanja 2006. godine, u manastiru otkriven grob za koji je DNK analizom utvrđeno da je bliski rođak kneza Lazara. Do tada se smatralo da Stefan Lazarević sahranjen u manastiru Koporin kod Velike Plane, koji je takođe njegova zadužbina i gde se ostaci koji su tamo nađeni podudaraju sa povredama koje je despot imao za života. Crkva do sada nije dozvolila da se nad tim ostacima uradi DNK analiza. Ono što se danas smatra je, da je u jednoj zadužbini sahranjen despot Stefan Lazarević a u drugoj njegov mlađi brat Vuk Lazarević. Još uvek sa sigurnošći se ne zna gde je ko.
Rođen je 1377. u Kruševcu a umro 1427. godine, od srčanog udara u selu Crkvine nadomak Mladenvca. On je tada boravio u svom letnjem dvoru u selu Belo Polje kod Gornjeg Milanovca a smrt ga je zatekla tokom lova. Na mestu gde je umro, njegov pratilac Đurađ Zubrović je podigao mermernu ploču sa natpisom. Ona se danas nalazi u dvorištu seoske crkve u selu Crkvine kod Mladenovca. Vladao je od 1389. godine, posle smrti svog oca kneza Lazara na boju na Kosovu. Do 1393. godine je vladao uz pomoć svoje majke kneginje Milice, jer je bio maloletan. Od početka svoje ladavine je bio turski vazal, morao da je plaća danak, da se sa svojom vojskom odazove sultanu u ratnim pohodima i da jednom godišnje sa svojim bratom i vlastelom posećuje sultana, tako mu pokazujući pokornost. On je svoju najmlađu sestru Oliveru lično odveo Bajazitu za ženu i po predanju, srbi su put kojim je išla posuli ružama. Sa Bajazitom je učestvovao u tri bitke. Bitka na Rovinama koja se odigrala 17. maja 1395. godine, u blizini današnjeg grada Arada u Rumuniji, između turske vojske i vlaškog vojvode Mirče Starijeg, gde je turska vojska poražena. U toj bitci je poginuo Marko Mrnjavčević, poznatiji po narodnim pesmama kao Marko Kraljević, koji je vladao Prilepom u Makedoniji i okolinom. Tada je poginuo i njegov sused iz Makedonije vlastelin Konstantin Dragaš. Poneseni ovom pobedom, sledeće godine je organizovan krstaški pohod protiv turaka i 25. septembra 1396. godine je bila bitka kod Nikopolja, u kojoj je na strani Bajazita opet učestvovao despot Stefan Lazarević. Bitka se održala kod današnjeg grada Nikopolja u Bugarskoj i hrišćani su u toj bitci doživeli ogroman poraz. Posle ove bitke više nisu održavani veći krstaški pohodi. Treća i poslednja bitka u kojoj je Stefan učestvovao zajedno sa Bajazitom je bitka kod Angore, današnje Ankare. Odigrala se 1402. godine gde se Bajazit sukobio sa mongolskim vladarem Tamerlinom. U toj bitci turci su pretrpeli ogroman poraz a Bajazit je zarobljen i umro je u zarobljeništvu osam meseci kasnije. Tamerlin je zarobio i Bajazitovu suprugu Oliveru, sestru despota Stefana Lazarevića. Takođe je zarobio Grgura Brankovića, sina Vuka Brakovića koji se borio zajedno sa Stefanom. Zbog iskazane velike hrabrosti na bojnom polju, Stefan je zadobio veliko poštovanje kod Tamerlina i zbog toga mu vratio sestru Oliveru a Grgura Brankovića je otkupio. Sestra Olivera se nastanila na njegovom dvoru u Beogradu i do kraja života mu je bila verni pratilac i savetnik. Posle bitke kod Angore, Stefan odlazi u Konstantinopolj kod vinzantijskog cara Manojla od kog dobija titulu despot, najvišu vinzantijsku titulu posle carske. Od tada su se desile velike borbe u Srbiji i Turskoj za vlast. U Srbiji despot je ostao vladar do svoje smrti i kako nije imao dece za naslednika je proglasio Đurađa Brankovića, sina Vuka Brankovića i svoje sestre Mare. U Turskoj, posle višegodišnjih borbi između Bajazitova četri sina na vlast dolazi jedini preživeli sin u tim ratovima Mehmed I. On svoju prestonicu carstva iz dotadašnje Burse seli u Jedrene.
Istorija manastira
Manasija je zadužbina despota Stefana Lazarevića, starijeg sina kneza Lazara i kneginje Milice. Manastir je zidao od 1407. godine do 1418. godine. Opasan je ogromnim zidinama sa 11 kula koje su imale ulogu da ga štite. Manastir postaje kulturni centar Despotovine i u njemu je organizovana čuvena Resavska prepisivačka škola. U njoj su prepisivana dela, prevođena i sama je bila izvor mnogih pisanih dela. Sam despot Stefan Lazarević je bio pisac i njegovo najpoznatije delo je Slovo ljubve. Ovaj manastir je bio centar škole a slične aktivnosti su se organizovale i u drugim manastirima po despotovini. Taj njihov rad se nastavio i kasnije, kroz ceo XV i XVI vek. Kako despot Stefana Lazarević nije imao dece, njega nasleđuje Đurađ Brankoić a posle njegove smrti 1456. godine, manastir podpada pod tursku vlast. Više puta je paljen i rušen a ponovo se vraća pod srpsku vlast za vreme kneza Miloša, kada kreće njegova obnova. Od 1954. godine je postao ženski manastir i tada kreću prvi značajniji istraživački i restauratorski radovi. Konak za monahinje je sagrađen 1977. godine. Tokom arheoloških istraživanja 2006. godine, u manastiru otkriven grob za koji je DNK analizom utvrđeno da je bliski rođak kneza Lazara. Do tada se smatralo da Stefan Lazarević sahranjen u manastiru Koporin kod Velike Plane, koji je takođe njegova zadužbina i gde se ostaci koji su tamo nađeni podudaraju sa povredama koje je despot imao za života. Crkva do sada nije dozvolila da se nad tim ostacima uradi DNK analiza. Ono što se danas smatra je, da je u jednoj zadužbini sahranjen despot Stefan Lazarević a u drugoj njegov mlađi brat Vuk Lazarević. Još uvek sa sigurnošći se ne zna gde je ko.
Despot Stefan Lazarević
Rođen je 1377. u Kruševcu a umro 1427. godine, od srčanog udara u selu Crkvine nadomak Mladenvca. On je tada boravio u svom letnjem dvoru u selu Belo Polje kod Gornjeg Milanovca a smrt ga je zatekla tokom lova. Na mestu gde je umro, njegov pratilac Đurađ Zubrović je podigao mermernu ploču sa natpisom. Ona se danas nalazi u dvorištu seoske crkve u selu Crkvine kod Mladenovca. Vladao je od 1389. godine, posle smrti svog oca kneza Lazara na boju na Kosovu. Do 1393. godine je vladao uz pomoć svoje majke kneginje Milice, jer je bio maloletan. Od početka svoje ladavine je bio turski vazal, morao da je plaća danak, da se sa svojom vojskom odazove sultanu u ratnim pohodima i da jednom godišnje sa svojim bratom i vlastelom posećuje sultana, tako mu pokazujući pokornost. On je svoju najmlađu sestru Oliveru lično odveo Bajazitu za ženu i po predanju, srbi su put kojim je išla posuli ružama. Sa Bajazitom je učestvovao u tri bitke. Bitka na Rovinama koja se odigrala 17. maja 1395. godine, u blizini današnjeg grada Arada u Rumuniji, između turske vojske i vlaškog vojvode Mirče Starijeg, gde je turska vojska poražena. U toj bitci je poginuo Marko Mrnjavčević, poznatiji po narodnim pesmama kao Marko Kraljević, koji je vladao Prilepom u Makedoniji i okolinom. Tada je poginuo i njegov sused iz Makedonije vlastelin Konstantin Dragaš. Poneseni ovom pobedom, sledeće godine je organizovan krstaški pohod protiv turaka i 25. septembra 1396. godine je bila bitka kod Nikopolja, u kojoj je na strani Bajazita opet učestvovao despot Stefan Lazarević. Bitka se održala kod današnjeg grada Nikopolja u Bugarskoj i hrišćani su u toj bitci doživeli ogroman poraz. Posle ove bitke više nisu održavani veći krstaški pohodi. Treća i poslednja bitka u kojoj je Stefan učestvovao zajedno sa Bajazitom je bitka kod Angore, današnje Ankare. Odigrala se 1402. godine gde se Bajazit sukobio sa mongolskim vladarem Tamerlinom. U toj bitci turci su pretrpeli ogroman poraz a Bajazit je zarobljen i umro je u zarobljeništvu osam meseci kasnije. Tamerlin je zarobio i Bajazitovu suprugu Oliveru, sestru despota Stefana Lazarevića. Takođe je zarobio Grgura Brankovića, sina Vuka Brakovića koji se borio zajedno sa Stefanom. Zbog iskazane velike hrabrosti na bojnom polju, Stefan je zadobio veliko poštovanje kod Tamerlina i zbog toga mu vratio sestru Oliveru a Grgura Brankovića je otkupio. Sestra Olivera se nastanila na njegovom dvoru u Beogradu i do kraja života mu je bila verni pratilac i savetnik. Posle bitke kod Angore, Stefan odlazi u Konstantinopolj kod vinzantijskog cara Manojla od kog dobija titulu despot, najvišu vinzantijsku titulu posle carske. Od tada su se desile velike borbe u Srbiji i Turskoj za vlast. U Srbiji despot je ostao vladar do svoje smrti i kako nije imao dece za naslednika je proglasio Đurađa Brankovića, sina Vuka Brankovića i svoje sestre Mare. U Turskoj, posle višegodišnjih borbi između Bajazitova četri sina na vlast dolazi jedini preživeli sin u tim ratovima Mehmed I. On svoju prestonicu carstva iz dotadašnje Burse seli u Jedrene.